GERÇEKLER ORTAYA ÇIKARILMALI

Avukat ismail Hakkı Konar’ın gündeme getirdiği Dr. Vlas tartışması sıcaklığını korurken başka bir açıdan konuya bakmak,tartışmak, görüşleri sunmak gerekir…
Herkesin yaşadığı şehirle ilgili konularda görüş, belirtmesi çok normaldir. Günümüzün yazılı-görsel medya olanaklar düşünüldüğünde, ilgili düşüncelerin yazılı hale getirilerek kitlelere ulaştırılması da doğal sonuçtur. Bu türden bir yazı da 16 Temmuz 2023 tarihinde, www.sivasmit.net haber sitemizde Av. İsmail Hakkı Konar imzası ile yayınlanmıştır. Bir Sivaslı, olarak sayın yazarın doğup büyüdüğü, yaşadığı şehirle ilgili görüşlerini paylaşmış olması sevindirici olmakla birlikte, içeriği açısından ele alındığında bazı yanlış bilgilerin varlığına yönelik eleştirilerde gelmeye başladı. Eleştirilerde ifade edilen konu;
Aziz mertebesine erişen Dr.Vlas, Sivas’ın ikinci piskoposu olarak anılması yönünde. Hakkında yazılı kaynaklarda veri bulunmaması konusu, dönemin birçok tarihi karakteri için söz konusudur. Bu konuda Vlas’a ilişkin bilgiler, sözel gelenekle aktarılmıştır ve bu konuda yalnız değildir. Aktarılanların gerçekliğin sorgulamak, teknik anlamda günümüzün sorunu olmaktan çok uzaktır.
Sözel aktarım geleneğinin iyi yanları olduğu gibi kötü yaman da vardır. Bir kulaktan kulağa operasyonu olarak, kaynaktan uzaklaştırıldıkça ekleme ve değişiklikler de yapılmakta., Kırk Şehitler ve Aziz Vlas hikayesinin kaynaştırılmış olması gibi Bu konuda da elde veri söz konusu değildir Bu hali ile doğru kabul etmek zordur.
Dr.Vlas, daha aziz ilan edilmeden çok önce Hırvatistan’ın Dubrovnik kentinin koruyucusu olarak kabul edilmiştir. Kutsal kabul edilen vücut kalıntılarının bir bölümü, değeri, muhafazalar içerisinde bulunmaktadır. Kentin en büyük dini vadesi olan Katedral, bu kalıntılara ev sahipliği yaptığı gibi her yıl 3 Şubat tarihinde (9 Mart değil], anma töreni gerçekleştirilmektedir. Yine aynı yazıda Dubrovnik dışında, İspanya örneği verilmiştir. Burada yazıda verilen küçük listeye; İtalya, Fransa, Hırvatistan, Paraguay, Rusya gibi ülkeleri ekleyerek, 100’den fazla şehirde kutsal kabul edilen vücut kalıntılarının bulunduğunu: analım.
Yazı sahibinin çok güzel bir soru sorduğunu belirtmek gerekli: “şimdi size sormak istiyorum, kemikleri Dubrovnik olan İki yukarıda eklediğimiz ülkeler ve şehir sayılarına dikkat edilmeli. Paraguay, Güney Amerika’da olduğunu da okuyucuya hatırlatalım birisi için yapay bir mezar yapmak ne derecede inandırıcı olacak da Sivas, turistler yağacak dersiniz,” Çok haklı gibi görünen bu soruya farklı bir yönden bakmaya çalışalım ye yanıt arayalım. Ülkemizde adına İnanç Turizmi denen yaklaşım, konuşulmaya ve çeşitli rotalar oluşturulmaya başlamıştır. Günümüzde birçok şehrim, bu pastadan payını almaktadır. Bazı örnekleri hatırlatarak, sorulan soru çerçevesinde düşünülmesini önerelim: Urfa Hazreti İbrahim Ziyareti, Selçuk Meryem Ana Kilisesi, Tarsus Hazreti Danyal Türbesi. Ülkemizde belki de en çok Ziyaretçi çeken yerlerin başında gelmektedir. Kimse sorgu peşinde değildir. Bunlar toplumlara art güzel kabuller olmalıdır. Hazreti Meryem gerçekten de Selçuk’a’ gitmiş Danyal Nebi, Mezopotamya’dan kalkıp Tarsus, gelmiş midir. Örnek sayısı daha da arttırıla bilinir. Yedi Uyurlar Tarsus’ta mı yoksa Afşin Elbistan’da mıdır, Durum sadece bizim ülkemizde böyle değildir. Suriye, Iran çok sayıda ziyaret yerine Sahiptir. Yerleri ye hikayelerin gerçekliği çoktan aşılmıştır, önemli olan alınan manevi hazdır Bir sürü ülke, çok sayıda şehrin yaşayanları, kendisine koruyucu olarak seçtikleri, ismini aldıktan ve kutsal kabul ettikleri kişinin mezarını ziyaret etmek istemez mi? Paraguay Büyükelçisinin ziyareti, haberlerine internetten ulaşılabilir. Bilindiği kadarı ile mezarın yeri ya da kemiklerini tartışmamıştır. Saygısını sunup ziyaretlerine devam etmiştir. Katolik dünyanın inançlı, tarih merakı ve ilgisi olan bireylerini Sivas’a çekmek sadece bir tanıtım detayıdır. Gelelim temel soruna: yazı sahibi Sayın Konar’ın isabetle üstünde durduğu ve değerlendirdiği azizin Ermeni sanılmasına. Dr.Vlas’ın Ermeni olma ihtimali söz konusu değildir. Bir kere tarihi gerçekler vardır.

Ki yazıda da belirtildiği gibi Ermeniler bölgeye 11.Yüzyılda be Bizans tarafından sürülerek gelmişlerdir. Dr.Vlas’ın hikatesi is M.S 280-316 yıllarında başlar. Sayın yazar haklı olarak i Ermenikerin neden Vlas Vlasius Blasise gibi isimleri kullanmadıklarını sormaktadır. Daha ciddi iki soru ekleyerek bu çabaya destek olalım. Madem Vlas Ermeni kökenlidir, neden Ermeni Kilisesi ve din müzik arşivinde adına tek bir ilahi bile bulunmamaktadır? Erhan Kilisesi neden Vlas’ı tanımamaktadır? Buna rağmen, sahiplenmenin nasıl gerçekleşmiş olabileceğine yönelik olarak uzmanlara dönmek gereklidir.
Devam edelim, İspanya’daki San Sebastian kentinin adı Sebanstion içerinde yer alan Sebaste nedeni ile Siyası ilişkili görülmeye çalışılmakla birlikte, kentin ismini başka bir azizden aldığı kuşkusuzdur. Glaya’da M.S 255-288 yılları arasında yaşamış bir din şehidi kaynaklıdır.
İlginç bir soruda “Ermenilerin mezar yerleri istemeleri hakkındadır. Bilindiği kadarı ile böyle bir istek söz konusu değildir. Böyle bir istek varmış şeklinde bir hava yaratmak doğru değildir. Konuyla ilgili olarak çok ciddi ve önemli adılar atan belediye başkanımızın vizyonuna vurulan bir darbedir bu. Tamamen Sivas’ın geleceğine katkıda bulunmaya çalışan değerli bir yönetici ve bu konularda emek harcayan her meslekten insanı hiçe saymaktır. Belki konuyla ilgili bir de eleştiri yapılması faydalı olacaktır Bu konu belki içinde üniversite ve şehrin önde gelen kişilerinde oluşan bir heyetin kontroluna bırakılabilirdi, tanıtım konusu biraz daha ciddiye alınsaydı, amaçlar ve faydaları daha güzel anlaşılabilinirdir. Çok Ermeni kelimesi geçtiği için hatırlatalım, şimdi internetten açıp nüfuslarına baksanız, göreceğiniz rakam 3 milyon olacaktır. Hangi Büyük Ermenistan diye sorarlar Fransızlara? Kimsenin dost olmadığı bellidir tabii ki ama bu ülkenin adı da Türkiye Cumhuriyeti’dir. Ötekileştirme çabası yerine, konunun varsa şehre katkısı tartışılmalıdır.
Bazı mesajları açısından talihsiz görünen yazının en güzel yanı, konuya ilişkin bir görüşün sunulması ve gündem oluşturma katkısıdır. Bilinenlerin az olduğu, her açıdan karmaşık bir süreç ve karakterlerine ilişkin görüş belirtirken kimseyi incitmeden, hedef yaratmadan konuşulması gerekir. Belki kimsenin aklına gelmeye milli menfaatler vardır.
Mezarın yerine ilişkin birkaç cümle söyleyerek, bazı sorularla yazıya son verelim. Sayın yazar belli ki mezar yeri olarak kabul edilen noktanın doğru olmadığını düşünmektedir. Hatta rahmetli Hikmet Denizli’ye bir gönderme yaparak, mezarın Şelçuk Hatun’a ait olduğundan bahsetmektedir. Bu konuların uzman yok mudur? Orada Selçuklu döneminde gerçekten de bir mezar anıtı var mıydı? Sayın yazarın mezarın yerine ilişkin işaret ettiği konu doğru olabilir mi? Asıl konuşması gereken uzmanlar uyuyorlar mı?

Amacımız kimseyi hedef göstermek değil. Sivas’a hizmetin yapılmasının önünü açmaktır. Bu konuda bilgi sahipleri seslerini yükseltip konuyu açıklığa kavuşturmak için mücadele etmelidirler.